ı
1

Pazar

Türk-İslam Birliği'nde Doğal Kaynaklar En Yararlı Şekilde Değerlendirilecektir

Müslüman ülkelerin büyük çoğunluğu hem jeo-stratejik olarak avantajlıdır, hem de doğal gaz ve petrol başta olmak üzere değerli enerji kaynaklarına ve doğal zenginliklere sahiptir. Ne var ki, bu kaynaklar ve stratejik imkanlar çoğu zaman gereği gibi değerlendirilememektedir. İslam dünyasında insanların %86'sının yıllık geliri 2000 doların altında, %76'sının geliri 1000 doların altında, %67'sinin geliri ise 500 doların altındadır. Bu durum, İslam dünyasının toplamda sahip olduğu imkanlarla büyük bir tezat oluşturmaktadır.1

Sadece Basra Körfezi bölgesi, bugüne kadar keşfedilmiş dünya petrol rezervlerinin 2/3'sini barındırmaktadır. Yapılan araştırmalar yalnızca Suudi Arabistan'ın ispatlanmış 262 milyar varil rezervi olduğunu göstermektedir ki, bu da dünya petrolünün %25.4'ü demektir. Dünya petrol rezervlerinin %11'i Irak, %9.6 Birleşik Arap Emirlikleri, %9.2'si Kuveyt, %8.6'sı İran, %13'ü diğer OPEC ülkelerine ve geri kalan %22.6'sı da dünyanın diğer ülkelerine aittir. Üstelik ABD Enerji Bakanlığı tarafından yapılan araştırmalar, Körfez bölgesinin petrol ihracatının 2000 ile 2020 yılları arasında %125 artacağını göstermektedir. Bu, tıpkı bugün olduğu gibi gelecekte de, dünya enerji ihtiyacının büyük ölçüde Körfez'den sağlanacağı anlamına gelmektedir. Petrolün yanı sıra, Ortadoğu'nun dünya gaz rezervinin yaklaşık %40'ına sahip olduğu gerçeğinin de göz ardı edilmemesi gerekir. Bunun %35'e yakını Körfez bölgesindedir.2

Öte yandan Cezayir, Libya ve diğer bazı Kuzey Afrika ülkerinin toplam rezervleri ise dünya rezervlerinin %3.7'sidir. Ayrıca Kafkasya ve Orta Asya ülkeleri de doğal gaz ve petrol açısından oldukça zengin kaynaklara sahiptir. Örneğin Kazakistan'da şu ana kadar tespit edilmiş petrol miktarının 10-17.6 milyar varil olduğu bildirilmektedir. Doğal gaz kapasitesi ise 53-83 trilyon küp olarak tahmin edilmektedir. Türkmenistan'ın doğal gaz yataklarındaki miktar ise 98-155 trilyon küp olarak hesaplanmaktadır ve Türkmenistan dünyanın dördüncü en büyük doğal gaz üreticisidir.3 İslam ülkelerinin bazıları da çok değerli maden yataklarına sahiptir. Örneğin Özbekistan ve Kırgızistan altın üretiminde dünyanın önde gelen ülkelerindendir. Türkiye, önemi son yıllarda daha da iyi anlaşılmış olan bor madeni açısından dünyanın en zengin rezervlerinden birine sahiptir. Tacikistan dünyanın en büyük alüminyum işleme tesislerine sahiptir.

Müslüman ülkelerin bu avantajı, bazılarınca enerji yüzyılı olarak adlandırılan 21. yüzyılda daha da önem kazanacaktır. Enerji, günümüz toplumlarında sanayi, ulaştırma, kentleşme ve askeri bakımdan toplum hayatının temel taşlarından biridir. Üretim ve iktisadi faaliyetlerin gerçekleşebilmesi için öncelikli olarak enerjiye ihtiyaç vardır. Bu nedenle 21. yüzyılda enerji kaynaklarının denetim altına alınması ve bu alanda üstünlük sağlamak için büyük bir çaba harcanacaktır. Ne var ki İslam coğrafyası sahip olduğu bu avantajdan gereği gibi faydalanamamaktadır. Çoğu ülkede -kaynaklar zengin olmasına rağmen- üretimi artıracak ya da çıkarılan kaynağın ülke sanayisinde kullanılmasını sağlayacak gerekli alt yapı ve teknolojik imkanların yetersiz olması, bu zenginliklerin ülke ekonomisine katkısını sadece ihracatla sınırlamaktadır. Bu ülkeler kendi sanayi komplekslerinde petrolü işleyip kullanma, sanayilerini geliştirme imkanına sahip değillerdir. Bunun da ötesinde, kimi Müslüman ülkeler, yer altı kaynakları konusunda gerekli araştırmayı yapacak, mevcut kaynakları tespit edip çıkarılmasını sağlayacak imkandan dahi yoksundurlar.

Türk-İslam Birliği'nin tesis edilmesiyle tüm eksiklikler ve sorunlar ortadan kaldırılacak, yer altı kaynaklarından en faydalı şekilde yararlanılacaktır. Üstelik bu durumdan sadece bölge insanı değil, tüm dünya yarar görecektir. Çünkü Türk-İslam Birliği tüm bu kaynakları güvence altına alacak, sadece iyi değerlendirilmesini değil aynı zamanda eşit ve adilane faydalanılmasını da sağlayacaktır.

1 Demetrios Yiokaris, Islamic League Study Guide, 1997
2 Anthony H. Cordesman, Arleigh A. Burke, The US Military and the Evolving Challenges in the Middle East, 9 Mart 2002, s. 3
3 Jim Nichol, Central Asia's New States, Congressional Research Service, s. 14